Để loại bỏ triệt để mụn trứng cá, việc áp dụng các phương pháp trị liệu ngoại da chỉ là một phần. Đối với những trường hợp mụn nặng, cần thiết phải sử dụng thuốc uống để điều trị từ bên trong. Hãy tham khảo ngay các toa thuốc trị mụn hiệu quả mà Guoyao Japan giới thiệu trong bài viết dưới đây.
1. Đơn thuốc trị mụn trứng cá nặng – Kháng sinh đường uống
Nguyên nhân chính gây ra sự xuất hiện dày đặc của mụn trứng cá thường là do vi khuẩn xâm nhập làm tổn thương da và kích thích sự hình thành của mụn. Vì vậy, việc sử dụng thuốc kháng sinh dạng uống được xem như một phương pháp điều trị mụn hiệu quả, đặc biệt là đối với những người mắc phải tình trạng mụn trứng cá kéo dài.
Đơn thuốc điều trị mụn trứng cá nặng – Kháng sinh đường uống
Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp để sử dụng thuốc kháng sinh trong việc trị mụn, vì vậy bạn cần phải thăm khám bác sĩ chuyên khoa trước khi bắt đầu bất kỳ phương pháp điều trị nào. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo một số loại thuốc uống trị mụn bác sĩ khuyên dùng, trong đó có kiểu kháng sinh đường uống phổ biến nhất như sau:
1.1 Thuốc kháng sinh Doxycycline
Doxycycline là một loại thuốc kháng sinh dạng uống thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá ở mức độ vừa và nặng. Thuốc này hoạt động bằng cách ức chế vi khuẩn P. acnes, giúp giảm viêm đỏ và sưng nóng tại các vùng mụn.
Tuy nhiên, đối với trẻ em dưới 12 tuổi, việc sử dụng Doxycycline chỉ được áp dụng khi có phác đồ điều trị mụn trứng cá cụ thể, do có nguy cơ cao gây ra các vấn đề về phát triển toàn diện và sức khỏe.
Hơn nữa, trong quá trình sử dụng Doxycycline trị mụn, cần phải cẩn thận với nguy cơ tăng cường nhạy cảm với ánh nắng mặt trời.
1.2 Thuốc trị mụn uống Minocycline
Một loại kháng sinh thường xuất hiện trong các đơn thuốc trị mụn bệnh viện da liễu cho những trường hợp mụn nặng do vi khuẩn P. acnes chính là Minocycline, một loại thuốc kháng sinh uống.
Kháng sinh dạng uống Minocyline giúp trị mụn do vi khuẩn triệt để
Thuốc kháng sinh uống Minocycline hoạt động bằng cách ức chế sự phát triển quá mức của vi khuẩn P. acnes và giảm tình trạng viêm da mặt một cách gián tiếp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Minocycline có thể gây ra các phản ứng phụ nghiêm trọng hơn so với Doxycycline.
Do đó, trong nhóm kháng sinh tetracycline, Minocycline thường không được ưu tiên sử dụng hơn Doxycycline. Tuy nhiên, về mặt hiệu quả trong việc điều trị mụn, Minocycline thường được đánh giá cao hơn nhiều.
1.3 Kháng sinh Tetracycline
Đa số sản phẩm thuốc kháng sinh trị mụn đều được thiết kế cho nhóm người từ 12 tuổi trở lên, và Tetracycline không phải là ngoại lệ. Sử dụng loại thuốc này ở trẻ em dưới 8 tuổi có thể dẫn đến tình trạng biến chứng răng, thường xuyên môi trường răng chuyển sang màu xám, nâu, hoặc vàng một cách vĩnh viễn.
Hơn nữa, Tetracycline cũng không được khuyến khích cho phụ nữ mang thai do có khả năng gây ra các vấn đề liên quan đến sự phát triển của thai nhi, đặc biệt là ảnh hưởng đến xương và răng. Điều này đặt ra một yêu cầu cần phải có sự tư vấn và giám sát kỹ lưỡng từ bác sĩ da liễu chuyên nghiệp khi sử dụng loại thuốc này để điều trị mụn.
1.4 Uống Azithromycin để trị mụn
Uống thuốc trị mụn Azithromycin để trị mụn ẩn rất hiệu quả
Azithromycin, một kháng sinh thuộc nhóm macrolid, được bác sĩ khuyến nghị là một lựa chọn hiệu quả thứ hai trong việc điều trị mụn trứng cá. Đặc biệt, thuốc uống trị mụn viêm này thường được ưa chuộng cho những đối tượng không nên sử dụng kháng sinh Tetracycline, như trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai, dựa trên chỉ định của bác sĩ.
Giống như các kháng sinh khác, Azithromycin có khả năng nhanh chóng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn P. acnes, giúp giảm thiểu các triệu chứng viêm nhiễm trên da, là nguyên nhân chính gây mụn.
1.5 Thuốc kháng sinh Erythromycin
Trong danh sách đơn thuốc trị mụn của bệnh viện da liễu, thuốc kháng sinh dạng uống Erythromycin thường được kê đơn dễ dàng. Đây là một trong những loại kháng sinh thuộc nhóm macrolid, có hiệu quả chống lại vi khuẩn P. acnes mạnh mẽ, thường được sử dụng trong trường hợp mụn trứng cá nặng.
Đặc biệt, Erythromycin có thể được sử dụng cho trẻ em và phụ nữ mang thai trong các tình huống cần thiết. Tuy nhiên, thuốc trị mụn bác sĩ da liễu khuyên dùng này lại không được khuyến khích cho những người mắc các bệnh liên quan đến sự rối loạn chuyển hóa porphyrin, bệnh gan hoặc có tiền sử bị điếc,…
Vì vậy, dù là bất kỳ loại kháng sinh nào, sau một thời gian sử dụng, có thể bạn sẽ gặp tình trạng lờn thuốc trị mụn. Khi đó, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ da liễu để được tư vấn và chỉ định đơn thuốc tây trị mụn phù hợp và hiệu quả hơn là rất quan trọng.
2. Sử dụng thuốc kháng sinh dạng bôi trị mụn
Bôi thuốc kháng sinh trị mụn để trị mụn triệt để do vi khuẩn
Việc sử dụng thuốc kháng sinh uống để trị mụn thường dễ gặp các tác dụng phụ không mong muốn cho sức khỏe, đặc biệt là đối với những trường hợp mụn ở mức độ vừa và cơ thể yếu. Trong trường hợp này, bác sĩ da liễu thường sẽ kê đơn sử dụng thuốc kháng sinh bôi mụn.
Dù là thuốc uống hay thuốc kháng sinh dạng bôi, mục tiêu chung vẫn là tiêu diệt vi khuẩn và ức chế phản ứng viêm để điều trị mụn, ngăn ngừa quá trình mọc mụn trở lại.
Hoạt chất kháng sinh thường có khả năng thẩm thấu kém hơn so với các thành phần trị mụn khác. Do đó, thuốc kháng sinh dạng bôi thường được sử dụng đồng thời với Retinoid hoặc BHA để tăng hiệu quả trong quá trình chữa trị mụn.
3. Thuốc da liễu trị mụn Isotretinoin
Trong trường hợp mụn xuất hiện dày đặc, nhiều mụn ẩn và đầu đen kéo dài, việc sử dụng các loại thuốc điều trị mụn chuyên sâu là cần thiết, và Isotretinoin là một lựa chọn tối ưu.
Isotretinoin là một dẫn xuất đường uống của vitamin A được sử dụng để điều trị mụn trứng cá và giải quyết triệt để một số vấn đề khác của làn da như bệnh vảy nến. Ngoài ra, Isotretinoin còn có khả năng kháng viêm và làm khô nhanh cồi mụn.
Kết hợp chế phẩm Isotretinoin với các loại kháng sinh để làm tăng hiệu quả trị mụn
Tuy nhiên, việc sử dụng Isotretinoin chỉ nên được thực hiện trong những trường hợp cần thiết vì có khả năng gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn như táo bón, khô môi, da bong tróc vảy, đau xương khớp, …
Vì vậy, việc dùng isotretinoin đẩy mụn ẩn cần được tiếp cận với liều lượng thấp nhất có thể để giảm thiểu những ảnh hưởng không mong muốn. Trong quá trình điều trị mụn, liều khởi đầu thường chỉ là 0.5mg/kg/ngày và có thể tăng lên 1mg/kg/ngày sau khi cơ thể bệnh nhân đã thích ứng.
Tổng liều lượng sử dụng Isotretinoin có thể lên đến tối đa 120–150mg/kg cân nặng. Sau khoảng 4–6 tuần sử dụng thuốc, bệnh nhân cần được kiểm tra các chỉ số máu, thử thai nước tiểu và chức năng gan để đảm bảo theo dõi kịp thời và khắc phục mọi biến chứng có thể xảy ra.
4. Sử dụng thuốc bôi trị mụn nhóm Retinoid
Dù ở bất kỳ cấp độ mụn trứng cá nào, việc sử dụng thuốc bôi trị mụn luôn được ưu tiên hàng đầu. Chỉ khi việc sử dụng thuốc đẩy nhân mụn dạng bôi không mang lại hiệu quả, bác sĩ mới có thể chỉ định bệnh nhân sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc điều hòa nội tiết hoặc Tretinoin.
Retinoid, một hoạt chất phổ biến trong các sản phẩm kem trị mụn, đóng vai trò như là dẫn xuất của vitamin A, giúp tái tạo và phục hồi làn da. Ngoài ra, nó còn có tác dụng điều trị triệt để các vấn đề về da liễu như thâm nám, xóa mờ các vết chân chim, vết nhăn, mụn trứng cá, …
Sử dụng thuốc bôi trị mụn nhóm Retinoid là sự lựa chọn tối ưu
Bên cạnh đó, việc áp dụng thuốc bôi Retinoid mang lại hiệu quả tuyệt vời trong việc loại bỏ tế bào chết, hạn chế hoạt động của tuyến dầu, từ đó ức chế sự phát triển của vi khuẩn, giảm viêm nhiễm và cải thiện đáng kể tình trạng da sưng đỏ do nhiễm trùng mụn.
Để sử dụng Retinoid an toàn và hiệu quả, cần phải có sự hướng dẫn của bác sĩ, và quan trọng nhất là phải tuân thủ đúng liều lượng. Việc lạm dụng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ có hại cho sức khỏe. Dưới đây là một số dẫn xuất của Retinoid mà thường gặp nhất:
4.1 Tretinoin
Tretinoin, một loại thuốc bôi, không chỉ điều trị mụn tại chỗ mà còn hoàn toàn không liên quan đến những tác dụng sinh lý của vitamin A. Thuốc này có khả năng kìm hãm quá trình tạo keratin, thúc đẩy tốc độ đổi mới tế bào, kích thích quá trình phân bào và giảm sự bít tắc của các lỗ chân lông.
Với cơ chế hoạt động làm tiêu tế bào sừng ở các lỗ chân lông, thuốc bôi chứa Tretinoin không chỉ ức chế vi khuẩn P. acnes mà còn loại bỏ bã nhờn hiệu quả. Đặc biệt, Tretinoin cũng được biết đến là một loại thuốc khá an toàn và ít gây tác dụng phụ so với các loại thuốc khác.
4.2 Tazarotene
Đối với những người mắc phải mụn trứng cá ở cấp độ vừa và nhẹ, bác sĩ thường khuyên dùng thuốc bôi chứa thành phần Tazarotene. Ngoài việc điều trị mụn, loại thuốc bôi này cũng có thể được sử dụng để điều trị vảy nến thể mảng trong giai đoạn ổn định, và thường được chỉ định cho những đối tượng không thích hợp sử dụng Tretinoin.
4.3 Adapalene
Adapalene là một lựa chọn hiệu quả cho việc trị mụn trứng cá, đặc biệt là đối với các mụn ẩn sâu bên trong da. Được phân loại là retinoid thế hệ thứ ba, Adapalene thường được kết hợp với thuốc kháng sinh dạng bôi để tăng cường hiệu quả điều trị mụn.
Theo các thử nghiệm lâm sàng, Adapalene cho thấy hiệu quả kém hơn so với các dạng dẫn xuất khác của vitamin A khi sử dụng dưới dạng bôi. Do đó, thuốc thường chỉ được sử dụng trong các trường hợp mụn nhẹ hoặc đối với những người có làn da nhạy cảm.
5. Thuốc trị mụn da liễu bằng cách điều hòa nội tiết tố
Thuốc đặc trị mụn da liễu bằng cách điều hòa nội tiết tố
Mụn trứng cá có thể phát sinh do sự thay đổi bất thường của hormone trong cơ thể, được gọi là rối loạn nội tiết tố. Trong trường hợp này, việc sử dụng thuốc điều hòa nội tiết tố được coi là một phương pháp điều trị mụn hiệu quả.
Có thể sử dụng các sản phẩm thuốc tránh thai hằng ngày chứa các thành phần như Drospirenone, Norgestimate, Norethindrone và Ethinyl estradiol. Ngoài việc ngừa thai, thuốc tránh thai còn được sử dụng để điều trị rong kinh và mụn trứng cá xuất phát từ hội chứng rối loạn nội tiết tố.
Thuốc tránh thai có khả năng thay đổi hệ thống nội tiết tố bên trong cơ thể phụ nữ. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tốt nhất, việc sử dụng các loại thuốc uống điều trị mụn cần được bác sĩ đề xuất và kết hợp tùy thuộc vào mức độ mụn của mỗi người. Việc sử dụng một loại thuốc uống duy nhất thường không mang lại hiệu quả rõ rệt nhất.
6. Thuốc bôi trị mụn ẩn có chứa Salicylic acid
Salicylic acid (viết tắt là BHA) là một loại axit có nguồn gốc dầu tự nhiên. Hoạt chất này dễ dàng thẩm thấu vào da để làm sạch lỗ chân lông, loại bỏ tế bào da chết, kiểm soát hoạt động của tuyến dầu và loại bỏ các chất bẩn tích tụ gây tắc lỗ chân lông, giúp trở nên thông thoáng hơn.
Do đó, việc sử dụng thuốc bôi chứa Salicylic acid giúp ngăn ngừa mụn, điều trị mụn và xử lý mụn có nhân ở lớp trung bì, còn được gọi là mụn ẩn. Tương tự như các loại thuốc khác, việc sử dụng loại thuốc kiềm dầu trị mụn này cần được bác sĩ chỉ định.
Thuốc bôi trị mụn ẩn có chứa thành phần Salicylic acid
Các loại thuốc điều trị da mụn chứa Salicylic acid có điểm đặc biệt là tập trung vào việc làm sạch và thông thoáng lỗ chân lông, chứ không phải kháng khuẩn như các loại thuốc trị mụn bác sĩ da liễu khuyên thông thường khác.
Đối với trường hợp da bị mụn nặng, bác sĩ thường kê đơn kết hợp thuốc bôi chứa Salicylic acid (BHA) với một số loại thuốc kháng sinh khác. Trong khi đó, đối với trường hợp da bị mụn nhẹ, việc sử dụng đơn lẻ Salicylic acid (BHA) đã có thể làm sạch da và ngăn ngừa mụn tái phát.
Thuốc trị mụn chứa Salicylic acid được đánh giá là khá an toàn vì ít gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu sử dụng, bạn có thể gặp tình trạng khô môi và da bong tróc nhẹ. Những tác dụng phụ này có thể được khắc phục bằng cách dưỡng ẩm cho da thường xuyên.
7. Thuốc bôi trị mụn chứa Azelaic acid
Trong thời gian gần đây, thuốc bôi chứa Azelaic acid đang trở nên phổ biến vì khả năng giảm mụn nhanh chóng, làm sáng da, và đặc biệt là không gây nhiều tác dụng phụ cho sức khỏe.
Azelaic acid sẽ làm giảm sưng đỏ, cải thiện các hiện tượng viêm da
Azelaic acid, một dicarboxylic acid tự nhiên được chiết xuất từ lúa mạch, lúa mì và một số ngũ cốc khác, có khả năng thẩm thấu sâu vào lỗ chân lông khi được áp dụng lên da để tiêu diệt triệt để các vi khuẩn gây mụn.
Thuốc bôi chứa Azelaic acid giúp giảm sưng đỏ, cải thiện tình trạng viêm và duy trì sự thông thoáng của các nang lông, từ đó giảm số lượng mụn trứng cá và ngăn ngừa mụn tái phát.
Hơn nữa, Azelaic acid còn làm ức chế sự sản xuất melanin ở thượng bì da, giảm vết thâm sau mụn, cải thiện nám da và tàn nhang, giúp duy trì làn da khỏe mạnh, sáng màu và ngăn ngừa sự tái phát của mụn.
8. Thuốc bôi trị mụn có chứa lưu huỳnh (Sulfur)
Lưu huỳnh, hay còn được gọi là sulfur, là một loại phi kim phổ biến không có vị và không có mùi. Các sản phẩm chứa lưu huỳnh thường không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, vì vậy chúng được sử dụng để điều trị mụn trứng cá ở mức độ nhẹ và có thể mua mà không cần kê toa.
Thuốc bôi trị mụn có chứa thành phần lưu huỳnh (Sulfur) giúp trị mụn và dưỡng da trắng sáng
Lưu huỳnh không chỉ có khả năng kiểm soát bã nhờn và tẩy tế bào chết, mà còn giúp làm thông thoáng lỗ chân lông. Cơ chế hoạt động của lưu huỳnh tương tự như Salicylic acid, nhưng được chuyên gia y tế đánh giá là nhẹ nhàng hơn và phù hợp với mọi loại da.
Để tăng hiệu quả trong việc trị mụn, các sản phẩm kem trị mụn thường bổ sung thêm Resorcinol, chiết xuất từ cam thảo, và một số thành phần chuyên trị mụn khác.
9. Sử dụng thuốc bôi trị mụn nang Benzoyl peroxide
Benzoyl peroxide dạng bôi được điều chế để nhanh chóng thẩm thấu vào da để làm khô nhân mụn và phân tách thành oxy. Nguyên nhân là vì vi khuẩn P. acnes chỉ phát triển được trong môi trường không có O2 hay còn được gọi là môi trường yếm khí nên việc đưa oxy vào ổ mụn sẽ giúp tiêu diệt vi khuẩn.
Đặc biệt, Benzoyl peroxide còn có khả năng làm bong tróc các vùng da chết bị sừng hóa bao quanh nốt mụn, từ đó giúp cho lỗ chân lông trở nên thông thoáng và làm hạn chế nguy cơ bị mụn tái phát. Hiện nay, các loại thuốc bôi mụn sử dụng Benzoyl peroxide có hàm lượng từ 2.5 – 5%.
Sử dụng thuốc bôi trị mụn nang Benzoyl peroxide
Mặc dù Benzoyl peroxide có khả năng điều trị mụn rất hiệu quả, nhưng thường không được sử dụng phổ biến do có thể kích thích quá trình lão hóa da và gây ra các vấn đề như vùng da tối màu, vết chân chim, và nếp nhăn. Thực tế, tất cả các loại thuốc tây y đều có thể tạo ra tác dụng phụ. Vì vậy, để có đơn thuốc trị mụn hiệu quả và phù hợp với tình trạng da của bạn, quan trọng nhất là thăm bác sĩ da liễu có kinh nghiệm. Điều này giúp đảm bảo rằng phương pháp điều trị mụn sẽ mang lại kết quả tốt nhất và an toàn cho sức khỏe của bạn.
Tham khảo: Những liều thuốc trị mụn từ thiên nhiên